بازرسی جوش

1. بازرسی قبل از جوش:

قبل از شروع عملیات جوشکاری لازم است یک سری مقدمات کار فراهم باشد تا حتی المقدور از وقوع عیوب جوشکاری جلوگیری شود. از جمله این مقدمات عبارتند از:

• اطلاع از کیفیت مورد نظر کار و شرایط بهره برداری از قطعات
• مطالعه دقیق نقشه ها و مشخصات فنی
• انتخاب استانداردهای اجرایی
• انتخاب و ارزیابی روش جوشکاری
• انتخاب و بازرسی مواد مصرفی
• طرح و تنظیم نحوه اجرای جوشکاری
• بررسی تجهیزات جوشکاری
• آزمون جوشکار و اپراتور

2.بازرسی حین جوشکاری

حین انجام جوشکاری نیز لازم است برخی بازرسی ها صورت بپذیرد. از جمله:

• بازرسی و کنترل  قطعاتی که بهم متصل شده و درز هایی که آماده جوشکاری هستند
• بازرسی و کنترل محل های جوش و سطوح مجاور به منظور اطمینان از تمیزی و عدم آلودگی با موادی که اثرات زیان بخش بر جوش دارند
• بازرسی و کنترل سطوح برشکاری شده با شعله یا شیار زده شده از نظر پوسته، ترک و غیره
• بازرسی و کنترل ترتیب و توالی جوشکاری، استفاده از قیدها و گیره ها و سایر تمهیدات به منظور کنترل پیچیدگی ناشی از جوشکاری
• بازرسی و کنترل مواد مصرفی جوشکاری از نظر دارا بودن شرایط مطلوب و گرم و خشک کردن الکترودهای رو پوش دار طبق استاندارد ها
• بررسی وضعیت جوشکاران و اپراتور های جوشکاری از نظر داشتن مهارت
• بازرسی و کنترل پیش گرم کردن و حفظ درجه حرارت بین پاسی در صورت لزوم

3.بازرسی پس از جوشکاری

بازرسی بعد از اتمام فرآیند جوشکاری به منظور حصول اطمینان از صحت جوشکاری، مانند:

• بازرسی های مخرب

• بازرسی های غیر مخرب 

بازرسی چشمی VT در اتصالات جوشکاری می بایست با دقت بالایی انجام شود. لذا بدین منظور از وسایلی همچون دوربین های CCD، میکروپروسسورها و کامپیوتر استفاده می شود.

همچنین می توان از روش هایی مثل پردازش تصویر، شناسایی ساختار و رد یا قبول کردن قطعات به طور اتوماتیک – زمانی که تعداد قطعات مورد آزمایش زیاد باشد – استفاده کرد.

از طرق مختلف می توان نفوذ مایع یا گاز به خارج از مخزن را مشخص کرد. از جمله:

1- اعمال فشار معین و خواندن این فشار در زمان های مختلف از روی فشار سنج. چنانچه به مرور زمان افتی در عدد فشار سنج مشاهده شود نشانگر وجود نشتی در سیستم است.

2- پس از وارد کردن آب یا گاز به درون مخزن، محلول آب و صابون بر روی خط جوشکاری شده مالیده شود. در صورت وجود نشتی در آن قسمت ها حباب و کف ایجاد می شود.

مشکل و محدودیت این روش آن است که برای شناسایی عیوبی که در عمق قطعه وجود دارند و برای قطعاتی که مغناطیس نمی شوند، کاربرد ندارد. 

در مرحله بعد ماده ظاهر کننده (Developer) بر روی سطح ریخته می شود. مایع نافذی که درون ناپیوستگی های سطح باقی مانده است، توسط ماده ظاهر کننده جذب شده و محل، اندازه و نوع ناپیوستگی مشخص می گردد.

امروزه دو نوع ماده ظاهر کننده در بازرسی جوش مورد استفاده واقع می شود:

1- ماده ظهور خشک: شامل یک ماده پودری با رنگ روشن است.

2- ماده ظهور مرطوب: شامل یک پودر است که در داخل مایع مناسب مثل آب یا یک حلال فرار ریخته شده و از محلول حاصل استفاده می شود.

ویکی صفحه آزمون مایع نافذ

در این روش با عبور جریان الکتریکی متناوب با فرکانس بالا (یک میلیون سیکل در ثانیه) از کریستال کوارتز، انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی تبدیل می شود ( اثر پیزوالکتریک ). در ابتدا سطح کریستال منبسط شده و در نیم سیکل بعدی منقبض می شود. این امر موجب تولید ارتعاشات مکانیکی می شود.

موج ها از قطعه مورد نظر عبور داده شده و از سمت دیگر توسط دستگاه گیرنده دریافت می شود. با توجه به زمان رفت و برگشت این امواج، می‌توان ضخامت قطعه را تعیین کرد.

اگر کوچکترین عیبی در مسیر عبور امواج وجود داشته باشد، تمام یا بخشی از موج در برخورد با عیب منعکس می گردد.

بدین ترتیب با مقایسه زمان های رفت و برگشت هر کدام از امواج در بخش های مختلف قطعه، می توان به حضور یا عدم حضور عیوب پی برد. از مزایای این روش سرعت عمل زیاد، حساسیت بالا، هزینه پایین و نامحدود بودن سطح کار مورد بررسی است.